نحوه توقیف اموال در مهریه

مواردی که در این مطلب مورد بررسی قرار میگیرد شامل : نحوه توقیف اموال در مهریه ، اقدامات قانونی برای توقیف اموال در مهریه کدامند ، چه اموالی برای مهریه توقیف نمیشوند ، مستثنیات در توقیف اموال مهریه چیست

مطابق با قانون مدنی و قانون حمایت خانواده، بعد از جاری شدن خطبه نکاح بین زن و شوهر، هر یک در مقابل دیگری دارای تکالیف و مسئولیت هایی می شوند که مطابق با قانون، ملزم به رعایت آنها هستند. یکی از این تکالیف، مساله پرداخت مهریه است که بعد از عقد، بر ذمه زوج است.

زوجه برای مطالبه مهریه خود، اگر زوج دارای اموالی باشد، میتواند از طریق واحد اجرای ثبت اسناد رسمی، اموال او را )به استثنای مستثنیات دین( توقیف کند و چنانچه زوج دارای اموالی نباشد، زوجه میتواند از طریق دادگاه خانواده، دادخواست مطالبه مهریه خود را تقدیم کند.

در واقع میتوان اینگونه بیان کرد که به محض جاری شدن خطبه ازدواج، زن میتواند هر زمان که اراده کند، مهریه را مطالبه کند.

نکته قابل توجه این است که برای مطالبه مهریه از سوی زوجه، هیچگونه شروطی مطرح نیست و زوجه تحت هر شرایطی میتواند مهریه خود را مطالبه و دریافت کند.

ماده ١٠٨٢ قانون مدنی در این خصوص عنوان داشته است: »به مجرد عقد زن مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد، در آن انجام دهد.«

اقدامات قانونــی برای توقیف اموال در مهریه

زوجه برای مطالبه مهریه خود، در صورتی که همسر او دارای اموال باشد، میتواند به اجرای ثبت اســناد مراجعه کرده و با اجرا گذاشــتن مهریه خود، درخواســت توقیف اموال زوج را کند. اجرای ثبت، با انجام استعالم، در صورتی که آن اموال به نام مرد بوده و جزء مستثنیات دین نباشــد، اقدام به توقیف و در مرحله بعد فروش اموال، میکند.

مطابق با قانون، قسمتی از اموال زوج، جزء مستثنیات دین به شمار میروند و زوجه تحت هیچ شرایطی نمیتواند آن اموال را توقیف کند

مستثنیات دین چیست؟

مطابق با قانون، قســمتی از اموال زوج، جزء مســتثنیات دین به شمار میروند و زوجه تحت هیچ شرایطی نمیتواند آن اموال را توقیف کند. ماده ٢۴ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی در این خصوص بیان کرده است:

مستثنیات دین صرفًا شامل موارد زیر است ( چه اموالی برای مهریه توقیف نمیشوند ) :

منزل مسکونی که عرفًا در شان محکومعلیه در حالت اعسار او باشد، اثاثیه مورد نیاز زندگی که برای رفع حوائج ضروری محکوم علیه و افراد تحت تکفل وی الزم است آذوقه موجود به قدر احتیاج محکومعلیه و افــراد تحتتکفل وی برای مدتی که عرفًا آذوقه ذخیره می شود

کتب و ابزار علمی و تحقیقاتی برای اهل علم و تحقیق متناسب با شان آنها

وسایل و ابزار کار کسبه

پیشه وران

کشاورزان

سایر اشخاص که برای امرار معاش ضروری آنها و افراد تحت تکفلشان الزم اســت

تلفن مورد نیاز مدیون

مبلغی که در ضمن عقد اجاره به موجر پرداخت میشــود

مشــروط بر اینکه پرداخت اجاره بها بدون آن موجب عسر و حرج شود و عین مستاجره مورد نیاز مدیون بوده و بالاتر از شان او نباشد ( مستثنیات در توقیف اموال مهریه چیست و طلاق توافقی ).

تبصره یک ( نحوه توقیف اموال در مهریه )

چنانچه منزل مســکونی محکومعلیه بیش از نیاز و شان عرفی او در حالت اعسارش بوده و مال دیگری از وی در دسترس نباشد و مشارالیه حاضر به فروش منزل مسکونی خود تحت نظارت مرجع اجرا کننده رای نباشد، به تقاضای محکومله به وسیله مرجع اجراکننده حکم با رعایت تشریفات قانونی به فروش رفته و مازاد بر قیمت منزل مناسب عرفی، صرف تادیه دیون محکومعلیه خواهد شــد؛

مگر اینکه استیفای محکومبه به طریق سهل تری مانند اســتیفا از محل منافع بخش مازاد منزل مسکونی محکوم علیه یا انتقال سهم مشاعی از آن به شخص ثالث یا طلبکار امکانپذیر باشــد که در این صورت محکومبه از طرق مذکور استیفاء خواهد شد.

تبصره ۲

چنانچه به حکم قانون مستثنیات دین تبدیل به عوض دیگری شده باشد، مانند اینکه مسکن به دلیل قرار گرفتن در طرحهای عمرانی تبدیل به وجه شود یا در اثر از بین رفتن، عوضی دریافت شده باشد، وصول محکومبه از آن امکانپذیر است؛ مگر اینکه محرز شود مدیون قصد تهیه موضوع نخستین را دارد.«

نحوه انجام تامین خواسته ( اقدامات قانونی برای توقیف اموال در مهریه )

نکته قابل ذکر این اســت که گاهی اوقــات بیم آن مــیرود که زوج با جابه جایی اموال خود، قصد این را داشــته باشــد که از پرداخت مهریه زوجه، استنکاف ورزد.

در این صورت زوجه میتواند در ابتدا به دادگاه خانواده مراجعه و تقاضای صدور فوری قرار تامین خواسته )توقیف اموال زوج( را کند تا از هر گونه نقل و انتقال اموال، جلوگیری شود. ( نحوه توقیف اموال در مهریه )

ماده ١٠٨ قانون آیین دادرسی مدنی بیان کرده است: »خواهان میتواند قبل از تقدیم دادخواست یا ضمن دادخواســت راجع به اصل دعوا یا در جریان دادرسی تا وقتی که حکم قطعی صادر نشده است در موارد زیر از دادگاه درخواست تامین خواسته کند و دادگاه مکلف به قبول آن است:

دعوا مستند به سند رسمی باشد؛ خواســته در معرض تضییع یا تفریط باشــد؛ در مواردی از قبیل اوراق تجاری واخواستشــده که به موجب قانون، دادگاه مکلف به قبول درخواست تامین باشد؛ همچنین خواهان، خســاراتی را که ممکن اســت به طرف مقابل وارد آید نقدا به صندوق دادگستری بپردازد.

تبصره- تعیین میزان خسارت احتمالی، با در نظر گرفتن میزان خواسته به نظر دادگاهی است که درخواست تامین را میپذیرد. صدور قرار تامین موکول به ایداع خسارت خواهد بود.