ارائه مصوبه هيئت مديره
ارائه مصوبه هيئت مديره
ارائه مصوبه هيئت مديره
ركن اجرایی در شرکت تجاری هیئت مدیره و یا مدیران آن می باشد. در برخی از شرکتهای تجارتی از جمله شرکت های سهامی ، لزوم وجود هیات مدیره در قانون پیش بینی شده است.
بند نخست: صورتجلسه مدیران در شرکت سهامی به وسیله هیأت مدیره ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و كلا يا بعضأ قابل عزل می باشند اداره خواهد شد. عده اعضای هیأت مدیره در شرکتی سهامی عام نباید از پنج نفر کمتر باشد.
البته در پیش نویس لوایح جدید اصلاحی قانون تجارت شرط سهامدار بودن حذف شده است.
مطابق قانون تجارت مدیران شرکت توسط مجمع عمومی موسس و مجمع عمومی عادی انتخاب می شوند. مدت مدیریت مدیران در اساسنامه معین می شود لیکن این مدت از دو سال تجاوز نخواهد کرد. انتخاب مجدد مدیران بلامانع است. اشخاص حقوقی را می توان به مدیریت شرکت انتخاب نمود. در این صورت شخص حقوقی همان مسئولیت های مدنی شخص حقیقی عضو هیأت مدیره را داشته و باید یک نفر را با نمایندگی دائمی خود جهت انجام وظایف مدیریت معرفی نماید. چنین نماینده ای مشمول همان شرایط و تعهدات و مسئولیت های مدنی و جزایی عضو هیأت مدیره بوده از جهت مدنی و جزایی با شخص حقوقی که او را به نمایندگی تعیین نموده است مسئولیت تضامنی خواهد داشت شخص حقوقی عضو هیأت مدیره می توند نماینده خود را عزل کند به شرط آن که در همان موقع جانشين او را کتبا به شرکت معرفی نماید وگرنه غایب محسوب می شود
تعداد اعضای هیات مدیره در شرکت های سهامی مشخص نیست برخی از دکترین حقوق به استناد مواد ۱۲۱ الى 123 لایحه اصلاحی قانون تجارت حداقل تعداد اعضای هیأت مدیره را ۳ نفر می دانند. برخی دیگر نیز به علت عدم نص صریح قانون حداقل تعداد اعضای هیأت مدیره را دو نفر در نظر گرفته اند که این نظریه در رویه جاری ثبت شرکت ها تسری داشته اما بارها، رویه جاری ثبت شرکتها مورد نقد و موجب صدور حکم محاکم قضایی مبنی بر لزوم حداقلی سه نفر از اعضای هیات مدیره گردیده است.
در پیش نویس لوایح قانون تجارت در خصوص تعداد اعضای هیأت مدیره بیان شده؟ حداقل تعداد اعضای هیأت مدیره در شرکت سهامی خاص سه و در شرکت سهامی عام پنج عضو می باشد. شمار اعضای هیأت مدیره در هر حال باید فرد باشد.
در شرکت های سهامی مدیران شرکت جز درباره موضوعاتی که به موجب مقررات این قانون اخذ تصمیم و اقدام درباره آنها در صلاحیت خاص مجامع عمومی است که دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور شرکت می باشند. مشروط بر آن که تصمیمات و اقدامات آنها در حدود موضوع شرکت باشد. محدود کردن اختیارات مدیران در اساسنامه یا به موجب تصمیمات مجامع عمومی فقط از لحاظ روابط بین مدیران و صاحبان سهام معتبر بوده و در مقابل اشخاص ثالث باطل و كان لم يكن است
هیات مدیره در اولین جلسه خود از بین اعضای هیأت یک رئیس و یک نایب رئیس که باید شخص حقیقی باشند برای هیأت مدیره تعیین می نماید. مدت ریاست رئیس و نیابت نایب رئیس هیأت مدیره پیش از مدت عضویت آنها در هیأت مدیره نخواهد بود. هیأت مدیره در هر موقع می تواند رئیس و نایب رئیسی هیأت مدیره را از سمت های مذکور عزل کند. هر ترتیبی خلاف این ماده مقرر شود كان لم يكن خواهد بود. از نظر اجرای مفاد این ماده شخص حقیقی که به عنوان نماینده شخص حقوقی عضو هیات مدیره معرفی شده باشد در حکم عضو هیأت مدیره تلقی خواهد شد.
هرگاه رئیس هیأت مدیره موقتا نتواند وظایف خود را انجام دهد وظایف او را تایسی رئیس هیأت مدیره انجام خواهد داد. رئیس هیأت مدیره علاوه بر دعوت و اداره جلسات هیأت مدیره موظف است که مجامع عمومی صاحبان سهام را در مواردی که هیات مدیره مکلف به دعوت آنها می باشد دعوت نماید.
هیات مدیره باید اقلا یک نفر شخص حقیقی را به مدیریت عامل شرکت برگزیند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حق الزحمه او را تعیین کند. در صورتی که مدیر عامل عضو هیات مدیره باشد دوره مدیریت عامل او از مدت عضویت او در هیأت مدیره بیشتر نخواهد بود.
مدیرعامل شرکت نمی تواند در عین حال رئیس هیات مدیره همان شرکت باشد با تصویب سه چهارم آراء حاضر در مجمع عمومی. مدیر عامل شرکت در حدود اختیار که توسط هیأت مدیره به او تفویض شده است نماینده شرکت محسوب و از او شرکت حق امضاء دارد.
اشخاص مذکور در ماده ۱۱۱ قانون مذکور نمی توانند به مدیریت عامل شرکت انتخاب شوند و همچنین هیچ کس نمی تواند عین حال مدیریت عامل بیش از یک شرکت را داشته باشد. تصمیمات و اقدامات مدیر عاملی که برخلاف مفاد این ماده انتخاب شده است در مقال صاحبان سهام و اشخاص ثالث معتبر و مسئولیت های سمت مدیریت عامل شامل حال او خواهد شد. لذا در زمان تأسیس شرکت سهامی می بایستی در صورتجلسه ای سمت رئیس هیأت مدیره و نایب رئیس و مدیر عامل و حدود اختیارات ارائه گردد.
بند دوم: صورتجلسه مدیران در شرکت تعاونی:
بر طبق ماده ۳۶ قانون اصلاح موادی از قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران، اداره امور تعاونی، طبق اساسنامه بر عهده هیأت مدیرهای مرکب از سه، پنج یا هفت نفر عضو اصلی و دو، سه یا چهار نفر عضو علی البدل است که از بین اعضا برای مدت سه سال انتخاب می شوند.
انتخاب اعضای اصلی و علی البدل در یک نوبت به عمل می آید و دارندگان اکثریت نسبی آرا بعد از اعضای اصلی به ترتیب اعضای علی البدل محسوب می شوند. انتخاب بیش از دو دوره متوالی با انتخاب حداقل دو سوم اعضای حاضر در مجمع عمومی بلامانع است.
هیات مدیره در شرکت های تعاونی، در اولین جلسه از میان خود یک نفر را به عنوان رئیس هیأت مدیره، یک نفر را به عنوان نایب رئیس و یک یا دو نفر را به عنوان منشی انتخاب می کند. در صورت استعفاء، فوت، ممنوعیت قانونی و یا غیبت غیرموجه مکرر به نحوی که در اساسنامه تعیین می شود، یکی از اعضای علی البدل به ترتیب ارای بیشتر برای بقیه مدت مقرر، جانشین وی در هیأت مدیره می گردد.
اعضای هیأت مدیره در شرکت های تعاونی می توانند با تصویب مجمع عمومی 2 و مزایا دریافت نمایند. در صورتی که عضو هیأت مدیره از محل دیگری حقوق می گیر در تعاونی مربوط صرفا حق جلسه و پاداش دریافت می کند. حداقل و حداکثر حقوق و تأیید مجمع عمومی می رسد. مزایای هیات مدیره و پاداش آنان و موارد استثناء به موجب دستورالعملی است که به تایید مجمع عمومی می رسد.
ہند سوم: صورتجلسه مدیران در سایر شرکت ها
در شرکت با مسئولیت محدود مطابق مواد 105 ,۱۰۶ قانون تجارت اداره امور شرکت به وسیله یک یا چند نفر مدیر موظف یا غیر موظف که از بین شرکه با از خارج برای مدت محدود با نامحدودی معین می شوند اداره می گردد. مدیران شرکت کلیه ی اختیارات لازمه را برای نمایندگی و اداره شرکت خواهند داشت مگر اینکه در اساسنامه غیر این اساسنامه تصریح به آن نشده در مقابل اشخاص ترتیب مقرر شده باشد. هر قراردادی راجع به محدود کردن اختیارات مدیران که در اساسنامه تصریح به آن نشده در مقابل اشخاص ثالث باطل و کان لم یکن است.
در شرکت های تضامنی و نسبی نیز مطابق ماده ۱۴۰ قانون مذکور شرکا باید لااقل یک نفر از میان خود یا از خارج به سمت مدیر معین نماینده اداره شرکت مختلط غیر سهامی بر طبق ماده ۱۴۴ قانون مذکور، به عهده شریک با شرکای ضامن و حدود اختیارات آنها همان است که در مورد شرکاء شرکت تضامنی مقرر است، شریک با مسئولیت محدود نه به عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را دارد، نه اداره امور شرکت از وظایف او است.
مدیریت شرکت مختلط سهامی مطابق ماده ۱۶۴ قانون مذکور، مخصوص به شریک یا شرکاء ضامن است لذا در شرکت با مسئولیت محدود و تضامنی و نسبی و مختلط می تواند، اداره شرکت و مدیریت آن تک نفره باشد. بنابراین ممکن است در شرکت های مذکور عملا صورتجلسه هیات مدیردای وجود نداشته و در همان مجمع عمومی مراتب چگونگی مدیریت شرکت تعیین تکلیف گردد.
در رویه عملی اداره ثبت شرکت ها، اغلامات مربوط به عضو موظف باغیر موظف هیات مدیره آگهی نمی شود که این امر ممکن است در شناسایی و میزان مسئولیت و نحوه حقوق و پاداش مدیران شرکت اختلال ایجاد نماید
با بیان موارد فوق، صورتجلسه انتخاب سمت مدیران و همچنین حدود اختیارات و چگونگی حق امضاء آنها می بایستی در زمان تأسیس شرکت به ادارات ثبت ارائه گردد صورتجلسه هیأت مدیره از حیث رعایت شرایط قانونی بایستی تکمیل شده و به امضاء هیأت مدیره منتخب مجمع عمومی مؤسسین برسد و در متن صورتجلسه هیأت مدیره نیز معمولا مطابق رویه کنونی عبارت «هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت تعهد و اقرار مینماید که دارای سابقه سوء پیشینه کیفری نبوده و مشمول ممنوعیت های مندرج در اصل ۱۴۱ قانون اساسی و مواد۱۱۱ و ۱۲۶ لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت نبوده و با امضاء ذیل صورتجلسه ضمن تأیید مناد فوق قبولی سمت خود را اعلام میدارد» درج گردد
البته ممنوعیت های ماده ۱۱۱ و ۱۲۶ قانون مذکور در خصوص شرکت های سهامی در نظر گرفته شده است و در خصوص هیأت مدیره سایر شرکت های ممنوعیت قوانین جزایی به عنوان هستند این اقرار تلقی می گردد
در پیش نویس لوایح جدید اصلاحی قانون تجارت ممنوعیت های بیشتری در نقلی گرفته شده است
با وحدت ملاک از ماده ۱۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت، مدیران شرکت باید کتبا قبول سمت نمایند، قبول سمت به خودی خود، دلیل بر این است که مدیر و بازرس با علم به تکالیف و مسئولیت های سمت خود، عهده دار آن گردیده اند. از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب می شود.
لذا احراز قبولی سمت یکی از موضوعاتی می باشد که در مرجع ثبت شرکتها مورد لحاظ قرار می گیرد. در صورت عدم وجود امضاء ذیل صورتجلسات، قبولی هیأت مدیره نیز غیر قابل احراز برای ادارات ثبت شرکت ها می باشد و می بایستی مستندات لازم در این خصوص به ادارات ثبتی ارائه گردد. معذلک ممکن است برخی از اعضاء هیأت مدیره صورتجلسات را امضاء نمایند و برخی دیگر آن را امضاء ننمایند. در این حالت ثبت صورتجلسه به علت نقص امضاء مدیران عملا با نقص مواجه میشود. .