بررسی ماده 124 لایحه اصلاحی قانون تجارت
بررسی ماده 124 لایحه اصلاحی قانون تجارت / هیئت مدیره باید اقلا یک نفر شخص حقیقی را به مدیریت عامل شرکت برگزیند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حق الزحمه او را تعیین کند. در صورتی که مدیر عامل عضو هیئت مدیره باشد، دوره مدیریت عامل او از مدت عضویت او در هیئت مدیره بیشتر نخواهد بود. مدیر عامل می تواند از بین اعضای هیئت مدیره و یا خارج از آن باشد. مدیرعامل شرکت نمی تواند در عین حال رئیس هیئت مدیره همان شرکت باشد مگر با تصویب سه چهارم آرا حاضر در مجمع عمومی، مدیر عامل ثبت شرکت در حدود اختیاراتی که توسط هیات مدیره به او تفويض شده است، نماینده شرکت محسوب و از طرف شرکت حق امضاء دارد. اشخاص مذکور در ماده ۱۱۱ نمی توانند به مدیریت عامل شرکت انتخاب شوند
یکی از نکات و ابهاماتی که در خصوص صلاحیت و انتخاب سمت هیئت مدیره مطرح می گردد. بدین شکل است که آیا صرفا در جلسات هیئت مدیره می توان سمت اعضاء را انتخاب نمود یا سمت اعضاء هیأت مدیره در مجمع عمومی عادی نیز امکان پذیر می باشد. برخی از اساتید بر این باور می باشند که صلاحیت هر یک از ارکان شرکت از جمله مجامع عمومی و یا هیئت مدیره منحصر و محدود و مطابق قانون می باشد، لذا صلاحیت انتخاب سمت مدیران برای مجامع عمومی پیش بینی نشده است و در نتیجه نمی توان در مجمع عمومی عادی سمت اعضای هیئت مدیره را نیز تعیین نمود.
در مقابل برخی دیگر از دکترین حقوقی با توجه به تجویز قانونی مقرر در انتهای ماده ۱۲۴ که مقرر نموده (مدیرعامل شرکت نمی تواند در عین حال رئیس هیئت مدیره همان شرکت باشد مگر با تصویب سه چهارم آرا حاضر در مجمع عمومی) لذا عملا این امکان برای مجامع عمومی عادی صاحبان سهام بدهد و بازرس نیز مکلف است ضمن گزارش خاصی حاوی جزتبات معامله نظر خود را درباره چنین معامله ای به همان مجمع تقدیم کند.
عضو هیات مدیره یا سدہ پر عامل ذينفع در معامله در جلسه هیأت مدیره و نیز در مجمع عمومی عادی هنگام اخذ تصمیم نسبت به معامله مذکور حق رای نخواهد داشته ماده ۱۳۲، مدیر عامل شرکت و اعضاء هیات مدیره به استثناء اشخاص حقوقی حق ندارند هیچ گونه وام با اعتبار از شرکت تحصیل نمایند و شرکت نمی تواند دیون آنان را تضمین ی تعهد کند. این گونه عملیات به خودی خود باطل است. در مورد بانکها و شرکتهای مالی و اعتباری معاملات مذکور در این ماده به شرط آن که تحت قیود و شرایط عادی و جاری انجام گیرد معتبر خواهد بود. ممنوعیت مذکور در این ماده شامل اشخاصی نیز که به نمایندگی شخص حقوقی عضو هیات مدیره در جلسات هیئت مدیره شرکت می کنند و همچنین شامل همسر و پدر و مادر و اجداد و اولاد و اولاد اولاد و برادر و خواهر اشخاص مذکور در این ماده می باشده ماده ۱۳۳، مدیران و مدیرعامل نمی توانند معاملاتی نظیر معاملات شرکت که متضمن رقابت با عملیات شرکت باشد انجام دهند.
هر مدیری که از مقررات این ماده تخلف کند و تخلف و موجب ضرر شرکت گردد مسئول جبران آن خواهد بود. منظور از ضرر در این ماده اعم است از ورود خسارت با تقویت منفعت برای مجامع عمومی عادی در نظر گرفته و در رويه عملی مراجع ثبت شرکتی شرکتهای تجارتی و همچنین در شرکتهای دولتی نیز امکان تعیین سمت در مجم عمومی عادی به همراه انتخاب مدیران وجود داشته و منجر به ثبت می گردد.
نکته دیگری که در خصوص ماده ۱۲۴ قابل تأمل می باشد این است که مقرر شده و صورتی که مدیرعامل عضو هیئت مدیره باشد. دوره مدیریت عامل او از مدت عضویت در هیات مدیره بیشتر نخواهد بود. از مفهوم مخالف این قسمت از ماده چنین به نظى می رسد اگر مدیر عامل عضو هیئت مدیره نباشد دوره مدیریت او می تواند بیشتر از هیات مدیره باشد، که عملا مفهوم مخالف ماده مذکور به نوعی خلاف اصل است بدین نحو که هیئت مدیره بیشتر از قلمرو حدود اختیارات و مدت زمان تصدی خود برای مدیر عامل تعیین اختیار نماید که به نظر می رسد این عبارت قانونی از مبنا فاقد مفهوم مخالف با این مضمون می باشد به نحوی که همان طور که در علم اصول مشاهده می شود برخی از جملات شرطی از باب تأكيد تلقی می شوند و نه از باب حصري و نفی، به طور مثال اگر بگویند علما را تکریم نمایید این بدین معنا نیست که غیر علما نیاز به احترام و تکریم ندارند و لذا مقتضای طبیعت چنین جملاتی به نظر تأکید می باشد. البته در رویه مراجع ثبتی، چنان چه مدت تصدی مدیرعامل بیش از هیات مدیره باشد، عملا امکان ثبت آن وجود ندارد.
بدون دیدگاه